Trwają prace dotyczące rewitalizacji budynku dawnego więzienia

2016.11.24Aktualizacja: 2016.11.24, 03:48

Więzienie carskie mieszczące się przy ulicy Ogrodowej w Janowie Lubelskim zostało zbudowane w latach 1825-1827. W Guberni Lubelskiej podczas zaborów, było to drugie co do wielkości więzienie, gdzie przetrzymywano więźniów politycznych. Pomimo starań i wykonywanych remontów, od wielu lat budynek stoi prawie opustoszały, od niedawna niewielką część na parterze jednego skrzydła od strony ul. Ogrodowej zajmuje Muzeum Regionalne.

Dnia 23 listopada 2016 roku, w Janowskim Ośrodku Kultury odbyło się spotkanie w ramach sporządzanego Lokalnego Programu Rewitalizacji Janowa Lubelskiego dotyczące omówienia zagadnień związanych z adaptacją Muzeum (budynku dawnego więzienia) na cele kulturalne, usługi społeczne i usługi komercyjne. Spotkanie miało charakter warsztatów, które odbyły się przy udziale ekspertów: Zbigniewa Kowalskiego i Anny Skrzypczak z Polskiej Akademii Gościnności z Krakowa oraz Joanny Biłyk z firmy EKO – GEO Consulting z Lublina. Przypomnijmy, że projekt będzie złożony w ramach konkursów RPO WL działanie 13.3 „Rewitalizacja obszarów miejskich (rynek, muzeum, inne)".

Celem spotkania było poszukiwanie optymalnych funkcji dla budynku Muzeum, biorąc pod uwagę takie kwestie jak: inwestycja powinna w minimalnym stopniu w przyszłości obciążać budżet gminy, po drugie zakłada się, że obiekt powinien służyć w dużej mierze naszym mieszkańcom jako centrum integracji społecznej, ale również mógłby mieć ofertę dla grup (autokar) dzieci, młodzieży szkolnej oraz rodzin odwiedzających naszą okolicę. Według wypracowanych dotychczasowych propozycji w budynku więzienia mogłyby znaleźć się takie funkcje jak: kuchnia regionalna z warsztatami kulinarnymi (produkt regionalny - kasza gryczana, jaglana, sery, miody, żurawina itd. pieczenie chleba), warsztaty regionalne związane z garncarstwem, rękodziełem itd, Muzeum Regionalne (w części sal o funkcji łączonej) tematyka historia Janowa, m.in. partyzancka - podziemie niepodległościowe, więziennictwo, wystawy czasowe, lekcje muzealne i inne, komercyjne funkcje – „strefa mężczyzn” z siłownią, „fikoland” dla dzieci, mediateka - przeniesienie i modernizacja biblioteki, multimedia, pomieszczenia do wynajęcia - szkoły językowe, artystyczne, muzeum fotografii, rodzaj „inkubatora” - centrum kreatywności, obserwatorium astronomiczne.

Podczas obecnego spotkania, zaproszeni goście reprezentujący instytucje kultury, oświaty, stowarzyszenia, jednostki organizacyjne zgłaszali swoje sugestie. Biorąc pod uwagę, że samo miejsce posiada wartość historyczną, w tym naukową Andrzej Wediuk z Ośrodka Edukacji Ekologicznej Lasy Janowskiej zaproponował, aby głównej mierze budynek zachował funkcję historyczno – edukacyjne z wykorzystaniem pomieszczeń na interesujące wystawy dotyczące historii regionalnej, a także związane z tematyką ogólnopolską. Jak zaznaczył Pan Wediuk warto byłoby stworzyć sale edukacyjne, z interesującymi zagadnienia regionalnymi. Uwzględniając tematykę II wojny Światowej, w tym największej bitwy partyzanckiej rozegranej na Porytowym Wzgórzu.

Z inną propozycją wyszedł Andrzej Majkowski – Wiceprezes Spółki Zalew Sp. z.o.o, który stwierdził, aby budynek posiadał funkcję społeczno-kulturalną, chociażby poprzez połączenie budynku więzienia z Janowskim Ośrodkiem Kultury. Natomiast Jarosław Lalik zauważył, iż myśląc o zagospodarowaniu budynku należy postawić pytanie – czego nam jako mieszkańcom brakuje w Janowie Lubelskim? Odpowiadając na to pytanie Pan Lalik podkreślił, iż interesującym miejscem byłaby herbaciarnia, modelarnia dla młodzieży, czy mediateka. Z innego punktu na funkcję budynku popatrzyła Zofia Widz – Baryła szefowa janowskiego PZERiI, która zauważyła, iż ważną rolę odgrywa czynnik społeczny. Pani Zofia przypomniała, iż PZERiI w Janowie Lubelskim liczy 265 osób, członkowie związku należą do Grupy Teatralnej. Seniorzy są bardzo aktywni w naszej gminie – podkreśliła Pani Widz – Baryła, wysuwając sugestię, jeśli byłaby taka możliwość odstąpienia pomieszczenia dla janowskiego związku w celu spotkań, czy prób.

Jak wiemy, budynek więzienia znajduję się przy ulicy Ogrodowej 3, w centrum miasta, co świadczy o bardzo dobrym położeniu, w tym połączeniu z drogą krajową (kwestia urządzenia parkingu dla autokaru wycieczkowego). Ogromny potencjał stwarza sama wielkość powierzchni użytkowej budynku: łączna (z komunikacją) 1483m2, parter – sale 230m2, korytarz – 167 m2, I piętro – sale 383 m2, korytarz – 161 m2, II piętro – 324 m2, korytarz – 148m2. Rezerwa powierzchni użytkowej w poddaszu ok. 350m2. Dziedziniec „spacerowy” o pow. 300 m2 – propozycja: możliwość urządzenia ogródka kawiarnianego, imprez kameralnych, koncertów, wystaw plenerowych.

Obecny na spotkaniu Zbigniew Kowalski podkreślił funkcję integracyjną z podkreśleniem młodych ludzi. Zwracając uwagę, iż „przeszłość jest już zapisana, a nasze działania w oparciu o historię mogą stworzyć szansę dla przyszłości”. Odnosząc się do komercyjnych elementów służących obniżeniu kosztów utrzymania obiektu, podkreślił potrzeby innowacyjności „kalendarza eventów” oraz dużego wyzwania związanego z zarządzaniem całością obiektu (budynku). Pan Kowalski zasugerował iż, w pewnej części budynek mógłby pełnić funkcję hotelową, z wykorzystaniem wartości miejsca, unikatowe wyposażenie sal (pokoi), ciekawa kawiarnia. Miejsce, w którym odbywałyby się koncerty, czy też spotkania dla ludzi kultury. Mowa była także o nowoczesnej bibliotece z czytelnią, multimediami.

Podkreślmy, że były to propozycje, nad którymi pracuje zespół ds. rewitalizacji budynku więzienia. Dodajmy, że poszukiwanie optymalnych funkcji dla zagospodarowania budynku Muzeum wiąże się z wypracowaniem konkretnych rozwiązań, które wpisywałyby się w opracowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji Janowa Lubelskiego.

Tekst i foto: Dorota Kozdra