Janów Lubelski. Przywilej lokacyjny z 11 lipca 1640 roku

Przywilej lokacyjny został wystawiony przez kancelarię króla Władysława IV w Warszawie w lipcu 1640 roku. Jednakże dopowiedzieć trzeba, że w źródłach widnieją trzy daty dotyczące lokacji miasta. Jest to 11 lipiec, 12 lipiec i 21 lipiec 1640 roku.

Obecnie Muzeum Regionalne w Janowie Lubelskim posiada kopie dokumentu lokacyjnego z datą potwierdzającą, że przywilej lokacyjny został wystawiony 11 lipca 1640 roku.

Dokumentem tym król zezwala Katarzynie z Ostroga na założenie „miasteczka Biała w województwie Lubelskim”. Miasteczko miało cieszyć się miejskim prawem magdeburskim, będącym podstawą ustroju wewnętrznego. Posiadanie prawa miejskiego zapewniało miastu istnienie samorządu miejskiego, a to z kolei wiązało się z koniecznością prowadzenia kancelarii miejskiej, wystawieniem dokumentów i ich uwierzytelnieniem.

Drugą fazą procesu lokacyjnego, po lokacji prawnej była tzw. lokacja przestrzenna. Janów jak wiemy lokowano na gruntach wsi Biała. Pod przyszłe miasto wybrano teren na południowy – zachód od wsi Biała, na lewym brzegu rzeki o tej samej nazwie (Biała).  W przywileju lokacyjnym z 21 lipca 1640 roku., nie ma żadnej informacji na temat gruntów przyznanych miastu, ani tez na temat działalności siedliskowej. Dopiero 40 lat po lokacji dnia 8 czerwca 1680 roku delegowana przez Marcina Zamoyskiego komisja miała za zadanie zająć się tym problemem i oznaczyć granice miasta. Natomiast do ostatecznego oznaczenia granic własności miejskich doszło dopiero 28 lipca 1687 roku za sprawą Marcina Zamoyskiego.

Opracowano na postawie tekstu Heleny Rożek „Powstanie Janowa Lubelskiego i jego rozwój”, który został zamieszczony w książce „Janów Lubelski 1640 – 2000”, (wydanie 2000).

Dorota Kozdra

Fotogaleria